Współczesne trendy w zarządzaniu sportem i zarządzaniu przez sport

Adam Giersz, były minister sportu, Ryszard Stadniuk, brązowy medalista IO w Moskwie z Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich i Rafał Jachimiak, wiceprezes AZS AWF Warszawa, uczestniczyli w debacie pt. "Współczesne trendy w zarządzaniu sportem i zarządzaniu przez sport", której moderatorem był Grzegorz Nawacki, redaktor naczelny portalu XYZ. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie oraz Warszawsko Mazowiecka Rada Olimpijska to organizatorzy tego wydarzenia.

Udostępnij

Autor zdjęcia: YouTube – SGH

Na początku debaty pojawiło się zastrzeżenie, że należy rozróżnić oba pojęcia. Zarządzanie w sporcie odnosi się do związków czy lig, a zarządzanie przez sport wiąże się z np. pozyskiwaniem korzyści finansowych czy marketingiem sportowym.

Profesjonalizacja i komercjalizacja – kluczowe sprawy

Adam Giersz, były minister sportu: – Gdy mówimy o współczesnych wyzwaniach, zaznaczmy, że z punktu widzenia europejskiego modelu sportu mamy wsparcie Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego. W ramach specyfiki tego sportu powstają zagrożenia na poziomie europejskim, które rezonują na poziom krajowy. Największym wyzwaniem w obszarze zarządzaniem sportem jest postępująca profesjonalizacja i komercjalizacja sportu. Sport wyczynowy na najwyższym poziomie jest praktycznie cały sprofesjonalizowany. Od IO w Barcelonie w 1992 zniesiony został podział na zawodowców i amatorów. To był przełom.

Rewolucja telewizyjna i orzecznictwo sądów

– Kiedyś państwowe telewizje transmitowały sport, teraz jest on obecny głównie w telewizjach prywatnych. Pieniądz wiąże się z wieloma zagrożeniami, powoduje pokusę sięgania po doping, kwestia korupcji, manipulowania wynikami zawodów sportowych, co widzieliśmy w polskiej piłce nożnej – to też się nasiliło i zagraża istocie sportu, duchowi sportu, czystej rywalizacji. Profesjonalizacja i komercjalizacja sportu sprawiają, że sport podlega prawu unijnemu.

Mamy orzeczenia TSUE dotyczące sportu. Na szczęście uwzględniają one specyficzny charakter sportu. Te orzeczenia mają istotny wpływ na sport, nawet na definicję. W ustawie o sporcie pisaliśmy, że sport to przede wszystkim aktywność fizyczna. Jednak to pojęcie zakwestionowano, wskazując na e-sport. W 2017 zapadło orzeczenie dotyczące związku brydża w Wielkiej Brytanii. Związek zwrócił się do urzędu podatkowego o zwolnienie z podatku VAT, a urząd podatkowy orzekł, że brydż nie jest sportem. Sprawa trafiła do sądu krajowego, a następnie do TSUE. Uznano, że z punktu widzenia prawa podatkowego brydż nie jest sportem, bo wysiłek fizyczny nie jest w nim decydujący – powiedział Adam Giersz.

Specyfika wioślarstwa

Ryszard Stadniuk, brązowy medalista IO w Moskwie z Polskiego Związku Sportów Towarzystw Wioślarskich:

– Model zarządzenia, który praktykowałem PZSTW, nie wszędzie może obowiązywać. Gdy przewodziłem związkowi, mieliśmy dobry okres dla polskiego wioślarstwa. Pełniłem funkcję prezesa przez sześć kadencji, byłem jednym z najdłużej urzędujących prezesów związku sportowego. Chcąc mieć dobrych, kreatywnych ludzi w zarządzeniu, trzeba dać im duży zakres kompetencji i decyzyjności.

Podział kompetencji – szczegóły

Nasz związek opierał się na dwóch osobach: sekretarzu generalnym, który dbał o sprawy finansowe i administracyjne oraz dyrektor sportowy, który kierował polityką sportową. Ten model się sprawdził. W pierwszym roku mojej prezesury zdobyliśmy pierwszy medal w mistrzostwach świata, był to czynnik, który zdeterminował kolejne lata mojej prezesury. Od początku blisko współpracowałem z międzynarodową federacją wioślarską, co było bardzo ważne. W wioślarstwie jest pełna przejrzystość w kwestiach finansowych, funkcje kierownicze sprawuje się na zasadzie wolontariatu – dodaje Ryszard Stadniuk.

Istota sportu akademickiego

Rafał Jachimiak, wiceprezes AZS AWF Warszawa:

– My kierujemy sport do studentów, mowa o sporcie lokalnym, rekreacyjnym. Aktywność fizyczna jest niezbędna dla naszego życia, by ono było jakościowe. Jeśli chodzi o zarządzanie w sporcie, nie można nauczyć się tego z książki. Jest to porównywalne do zarządzania małą lub dużą firmą w zależności od podmiotu.

Jako przedstawiciel akademickiego związku sportowego muszę zaznaczyć, że mówimy o jednostkach samorządowych czy organizacjach pozarządowych. To są najtrudniejsze organizacje, bo klubami zarządza często jedna osoba: trener, nauczyciel, marketingowiec jednocześnie przy bardzo małych środkach. Zarządzanie to umiejętne gospodarowanie tym, co mamy i realizowanie wyznaczonych sobie celów. Naszym celem nie jest zarabianie pieniędzy w stowarzyszeniu. Zależy nam na poprawie życia ludzi – powiedział Rafał Jachimiak