Piłka ręczna buduje swoją przyszłość

Wicemistrzostwo świata z 2007 roku było dla kibiców zaskoczeniem. Mało kto spodziewał się tak dobrej gry drużyny Bogdana Wenty, a po każdym, kolejnym zwycięstwie przed telewizorami zasiadało coraz więcej widzów. Piłkarze ręczni z miejsca stali się narodowymi bohaterami, a ich styl gry, pełen pasji i poświęcenia, porywał i zachwycał.

Przez kilka lat i kilka świetnych turniejów zbudowali legendę, a „jedną Wentę”, „rzut Siódmiaka” czy potoczną nazwę „kompania braci” poznali kibice jak Polska długa i szeroka. Starsi odeszli, więc trzeba wychować młodych, a to nigdy nie jest łatwy proces. Trzeba działać na wielu polach i zagarniać do sieci jak najwięcej narybku, żeby później móc wyłowić pojedyncze talenty. Tak działa Związek Piłki Ręcznej w Polsce, wspierany przez sponsorów i dotacje ministerialne.

Szkolenie, organizowane przy wsparciu ZPRP, zaczyna się już od najmłodszych lat, a potem trwa przez całą podstawówkę. Najlepsi trafiają do jednej z kilku Szkół Mistrzostwa Sportowego, a stamtąd do klubów. Im więcej ich pójdzie w świat, im lepiej będą wyszkoleni, tym większy wybór będą mieć później trenerzy, a wiadomo, że nic tak nie napędza rozwoju, jak konkurencja.

Zbudować podstawę piramidy

Do najmłodszych skierowany jest projekt „Gramy w Ręczną”, realizowany przy wsparciu Ministerstwa Sportu i Turystyki. W jednym roku szkolnym 5300 uczniów z 267 grup ze szkół podstawowych z całej Polski z klas I-III (chętnych szkół jest dużo, a liczba miejsc ograniczona), jak również nauczyciele wychowania fizycznego, realizują program gier i zabaw z piłką ręczną, w czasie którego oprócz rozwoju ogólnego, rozwijają podstawowe umiejętności związane z grą w piłkę ręczną.

Poprzez zabawy ruchowe nauczyciele pomagają dzieciom w zdobyciu i rozwoju takich umiejętności technicznych jak chwyt piłki, podanie, rzut do bramki oraz umiejętności poruszania się po określonej przestrzeni boiska z wykorzystaniem naturalnych form ruchu jak bieg, skok, zatrzymanie się, zmiana kierunku poruszania się. Poznają one także podstawowe przepisy gry w piłkę ręczną.

W zajęciach mogą uczestniczyć nie tylko dzieci uczęszczające do wybranej szkoły – zajęcia są prowadzone w danej szkole, ale nie tylko dla jej uczniów. Może z nich skorzystać każdy chętny.

VII edycja programu „Gramy w Ręczną” rozpoczęła się 1 września i trwała 15 tygodni. Zajęcia były realizowane trzy razy w tygodniu po 90 min. W minionej edycji do serii treningów dołączyły także turnieje dla najmłodszych, których zrealizowano aż 50. W projekcie uczestniczyć mogą szkoły podstawowe z terenu całej Polski.

Dzięki takim zajęciom dzieci mają już podstawowe umiejętności, potrzebne do gry w piłkę ręczną, a przy okazji spędzają aktywnie czas i kształtują zdrowe nawyki. Nawet, jeśli nie będą kontynuowały przygody ze sportem, to odniosą korzyści z regularnych treningów.

Wsparcie sponsorów

Dzieci, które trochę podrosły i zdążyły się zakochać w piłce ręcznej, mogą kontynuować treningi w szkole. To bardzo wygodne rozwiązanie i dla rodziców, i dla nich, a jest możliwe dzięki sieci Ośrodków Szkolenia Piłki Ręcznej. Ten program działa już od ośmiu lat (od września 2015 r.) i został uruchomiony dzięki wsparciu środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, którego dysponentem jest Minister Sportu i Turystyki oraz środków pochodzących z samorządów i od sponsorów, w tym od ORLEN Strategicznego Sponsora Polskiej Piłki Ręcznej. Głównym celem projektu jest propagowanie i rozwój piłki ręcznej wśród młodzieży szkolnej.

Ośrodki działają we wszystkich 16 województwach, a trenuje w nich około 5000 dzieci z całej Polski, będących pod opieką koordynatorów, nauczycieli, trenerów, fizjoterapeutów oraz specjalistów z różnych dziedzin. Do zadań Związku Piłki Ręcznej w Polsce należą m.in.: zakup sprzętu sportowego (koszulki, spodenki, piłki itp.), kształcenie instruktorów i trenerów, organizacja corocznych campów szkoleniowo-startowych w 16 województwach. W 2023 roku w Kielcach odbyły się też m.in. bezpłatne letnie zgrupowania chłopców i dziewcząt z całej Polski z rocznika 2009.

Młodzi idą po swoje

Pierwsze dwa programy pomagają tworzyć podstawę szkoleniowej piramidy, ale po ukończeniu podstawówki nadchodzi czas poważniejszych decyzji. Przez kilka lat treningów dzieci mogły się przekonać, czy piłka ręczna to jest „ich” sport. Dla tych, którzy chcą iść tą drogą, są Szkoły Mistrzostwa Sportowego ZPRP, czyli Niepubliczne Licea Ogólnokształcące, zajmujące się szkoleniem przyszłych reprezentantów Polski. Aktualnie w strukturach ZPRP funkcjonuje pięć szkół: SMS Płock, SMS Kielce, SMS Kwidzyn, SMS Lublin, SMS Kalisz, z czego szkolenie dziewcząt realizują SMS-y w Płocku, Lublinie i Kaliszu, a szkolenie chłopców SMS-y w Płocku, Kielcach i Kwidzynie.

Celem szkół jest przede wszystkim umożliwienie młodym zawodnikom poszerzania wiedzy i umiejętności gry w piłkę ręczną, aby zdobyte doświadczenie pozwoliło im na występy  w kadrze narodowej oraz najwyższych klasach rozgrywkowych w Polsce i Europie. Szkoła daje zawodnikom możliwość gry na różnych szczeblach, aby krok po kroku poznawali profesjonalną odsłonę sportu.

Mając świadomość, jak ważne jest wykształcenie, szkoły w umiejętny i właściwy sposób starają się kierować młodych ludzi tak, aby gra w piłkę ręczną szła w parze ze zdobywaniem kolejnych stopni edukacyjnych. Cele szkół na co dzień wspiera wykwalifikowana kadra pedagogiczna oraz sportowa. Kadra pracująca z uczniami to doświadczeni zawodnicy i trenerzy. Trenerzy prowadzący drużyny posiadają uprawnienia trenerskie na poziomie EHF Master Coach. Wśród absolwentów Szkół Mistrzostwa Sportowego ZPRP jest wielu znakomitych reprezentantów Polski, którzy w stanowią o sile kadr narodowych i godnie reprezentują Polskę na arenie międzynarodowej.

Od 2021 roku ZPRP wspólnie z Superligą współorganizują turniej SMS Cup, odbywający się przy okazji hitowego starcia ORLEN Superligi Mężczyzn pomiędzy ORLEN Wisłą Płock i Industrią Kielce. Od sezonu 2023/2024 zwycięstwo w turnieju SMS Cup daje prawo gry w rozgrywkach Ligi Centralnej. Obecnie gra tam SMS ZPRP I Kielce i radzi sobie całkiem dobrze. Drużyna „nadziei piłki ręcznej w Polsce” jest na siódmym miejscu w tabeli, a trzeba pamiętać, że jest złożona tylko z zawodników rocznika 2005, przed którymi dopiero jest egzamin dojrzałości i ten szkolny, i ten sportowy.

Dopełnieniem struktury, są organizowane przez ZPRP Mistrzostwa Polski w sześciu kategoriach wiekowych: Puchar ZPRP Młodzików i Młodziczek, Mistrzostwa Polski Juniorów i Juniorek, Mistrzostwa Polski Juniorów Młodszych i Juniorek Młodszych, w fazie eliminacyjnej organizowane są przez Wojewódzkie Związki Piłki Ręcznej. Do turniejów finałowych awansują najlepsze cztery zespoły z każdej kategorii wiekowej, które walczą o tytuł Mistrza Polski podczas dwudniowej rywalizacji. Wszystkie spotkania fazy finałowej są transmitowane w internecie.

Materiał został przygotowany we współpracy z ORLEN.